2000 – 2020

Dom Tańca Poznań

Ruch domów tańca narodził się na Węgrzech na przełomie lat 60-tych i 70-tych, z inspiracji kulturą muzyczną i taneczną Siedmiogrodu, jako alternatywa dla unifikujących treści oficjalnej kultury państwa komunistycznego. Do modelu węgierskiego odwołują się twórcy pierwszego polskiego Domu Tańca, zainicjowanego jesienią 1994 roku w Warszawie, stanowiącego alternatywę dla lansowanej w mediach kultury masowej.

Skład muzykancki i śpiewaczy

Poznański Dom Tańca zaininicjowany został przez Jacka Hałasa w 2000 roku. O założeniach i ideach, które znalazły się u jego podstaw twórca mówi tak:

Od początku osią moich zainteresowań było odkrywanie i zajmowanie się różnymi formami spotkania. Ucząc się, praktykując, wreszcie obserwując uczestników zabaw, potańcówek czy warsztatów doszedłem do wniosku, iż różne formy organizacji przestrzennej – korowód, para, trójka, gromada – spełniały znaczące role w nauce społecznych zachowań. Człowiek jest istotą społeczną i szuka kontaktu z innymi – żeby jednak on się ziścił, musimy posługiwać się zrozumiałym dla wspólnoty językiem. I nie o języku literackim tu myślę, ale o rytmie, krokach, figurach tańca czy słowach pieśni. Ten „cielesny” język wypracowany przez pokolenia, w prosty i przyjemny sposób – bawiąc i ucząc – pozwalał, przez bezpośrednie uczestnictwo, pobierać wiedzę. Odcinając się od tradycyjnych „narzędzi” pozbawiliśmy się kilku „kanałów dostępu” do wiedzy o samym sobie. Kiedyś człowiek, będąc członkiem małej społeczności, od dziecka uczestniczył w kolejnych stopniach „inicjacji”. Wydaje się też, że dużo mniejsza niż dziś ilość bodźców przekładała się na ich jakość i znaczenie dla tychże odbiorców.

Dom Tańca Poznań - Jacek Hałas

W naszym Domu Tańca nie skupiamy się na jednym regionie czy określonej technice tańca. Polskie tańce ludowe – dostojny kujawiak, wielkopolski wiwat, szalona polka, mistyczny oberek – przeplatają się tu z archaicznymi korowodami siedmiogrodzkich Czangoszy i tanecznymi zabawami ze Skandynawii.

Korzystając z różnych form ludowych tańców w dość swobodnych konfiguracjach, buduję za każdym razem inny scenariusz spotkania zależny od wielu czynników: ilości uczestników, ich umiejętności, zaangażowania, energii i nastroju chwili.

Podstawowe grupy tańców to korowody. Z polskiej tradycji tanecznej ta forma tańca zniknęła na tyle dawno, iż ślady po niej odnajdujemy jedynie w opisach obrzędów weselnych oraz rytuałów dorocznych. Pojedyncze figury i kroki przetrwały w niektórych regionalnych specjałach. Dotyczą przede wszystkim uczestnictwa jednostki w grupie, indywiduum jako twórczego składnika wspólnoty. To struktury, w których wszyscy wykonują taki sam krok, figurę czy wariant, lecz dopiero wspólne wykonanie nadaje sens całości i staje się tańcem. Tańce w parach – polską specyfiką i wyróżnikiem tychże jest wirowanie, pokrewne najstarszym formom rytualnym, tańcom derwiszy, chasydów czy leczniczemu działaniu tarantelli – pozwalają poznać i okiełznać emocje związane z płcią i cielesną bliskością. To cały wachlarz doznań, które można było rozpoznać, doświadczyć ich i nauczyć się nad nimi panować w bezpiecznej sytuacji. Gry i zabawy taneczne w trójkach, czwórkach, gromadach stanowiły niegdyś podstawę zabaw dziecięcych, ucząc w formie najbardziej naturalnej procesów integracji i odrzucenia oraz funkcjonowania w grupie. Ja i Ty, My i Oni, Obcy, Swój.

Współczesne praktykowanie tradycji przez Dom Tańca Poznań realizuje się w różnych formach działania: regularnych potańcówkach z muzyką polską różnych regionów, muzyką mniejszości etnicznych zamieszkujących Polskę oraz muzyką innych stron świata, warsztatach i działaniach edukacyjnych, spotkaniach śpiewaczych, badaniach terenowych, festiwalach (przypomnieć warto o trzech edycjach Festiwalu Liry Korbowej „Zakręceni” w latach 2002, 2004-2005 oraz Poznańskich Targach Tańców Tradycyjnych „Przytupy” w 2012 r.) czy projektach teatralnych.

Niespełna dwudziestoletnia historia Domu Tańca Poznań to wielu muzyków, kapel i grup artystycznych, tworzących go od zawsze i na stałe lub okazjonalnie oraz gościnnie. Dom Tańca Poznań to wiele odwiedzonych oraz oswojonych miejsc, zarówno w stolicy Wielkopolski, jak i poza nią. Nie sposób wymienić wszystkich osób, miejsc, instytucji, które przez lata tworzyły lub wspierały jego działania.

Celem istnienia domów tańca jest tworzenie wspólnoty. Tej ulotnej, jednorazowej, ale także tej trwalszej, zacieśniającej więzi. Wspólnota ta obejmuje nie tylko muzyków, śpiewaków, artystów, animatorów, ale także tancerzy i tych wszystkich, którzy chcą z nami uczestniczyć w tym zbiorowym ruchu, w dowolnie dla siebie wybranej formule.